Change language
Kimsenin profesyonel seslendirme sanatçıları gibi mükemmel bir Türkçe ile konuşması beklenemez. Ancak öyle kelime telaffuzları var ki bu kadarı da olmaz ki dedirtecek cinsten. Yanlış telaffuzla sözlüklerden soğutan kelimeleri bir araya getirdik.
• EGZOZ •
Egzoz, içten yanmalı motorlarda yakan akaryakıtın gazının boşaltılmasını veya bu gazın atılmasını sağlayan düzeneğe verilen isimdir. Başka bir ifadeyle susturucudur. Genellikle motorlu taşıtların arkasında gördüğümüz bu bölüm ismiyle vatandaşların ne zulmüne uğradı. Çoğu kişi ‘egzos, egzost, eksoz, egzoz’ dedi hatta öyle yazdı.
• BÖREK •
Börek, açılmış hamurun veya yufkanın arasına peynir, kıyma, ıspanak vb. Malzemelerin konularak çeşitli biçimlerde pişirilmesiyle oluşturulan hamur işine verilen isimdir. Çayın yanında çok güzel giden bu hamur işine duyulan iştah, “Böğrek ister misin?” diye sorulduğunda hepimizde kaçıyordur.
• PALYAÇO •
Sirklerde, panayır ve tiyatro gösteri alanlarında seyircileri güldürmek, eğlendirmek için sahneye çıkan yüzü boyalı ve acayip kılıklı oyunculara verilen isimdir. Son dönemde doğum günlerinin vazgeçilmez maskotları palyaçolara, palyanço olarak birileri seslendiğinde mutlaka keyfimiz yerle bir oluyordur.
• KİRPİK •
Göz kapaklarının kenarlarında bulunan küçük kıllara kirpik denilir. Rimelle daha da uzun hale getirilen eskilerin deyimiyle müjgan, kiprik şeklinde telaffuz edildiğinde bütün albenisini kaybetmiyor mu?
• TÜKÜRÜK •
Tükürük, insan vey hayvan ağzında üretilen bir tür sıvıdır. Türk toplumu için oldukça büyük bir anlamı olan ‘Suratına tükürme’ eylemi bu kelimenin telaffuzunu daha da önemli bir hale getirmiştir. Tükrük şeklinde yapılan söylemler ne yazık ki kelimenin anlamının düşmesine neden olur.
• KARNABAHAR •
Turpgillerden, çiçekleri etli ve tanecikli bir görünüşte olan yaprakları lahan yaprağına benzeyen sebzedir. Özellikle günlük konuşma dilinde karnıbahar olarak telaffuz edilir.
• SARIMSAK •
Zambakgillerden, 25-100 santimetre yüksekliğinde, yapraklarında, saplarında ve toprak altındaki soğanında kokulu yağ bulunan bir kültür bitkisidir. Sarımsağın kötü kokusundan daha kötü olan bir şey varsa o da ‘Sarmısak’ şeklinde telaffuz edilmesidir.
• HERKES •
İnsanların bütünü, cümle alemi olarak isimlendirilen herkes belki de telaffuzda en çok hata yapılan kelimedir. ‘Herkez’ olarak okunduğunda ortalıkta kimsenin kalamayacağına eminiz.
• ÇİFTLİK •
Çiftlik tarım yapılan, hayvan yetiştirilen, çalışanlarının da oturması için evler bulunan geniş toprak parçasıdır Çiftlik kelimesi de yanlış söylenir miymiş canım demeyin. Bu kelimeyi ‘çiflik’ olarak söyleyenlerin sayısı azımsanmayacak derecede fazladır.
• ŞARJ •
Cep telefonlarının gündelik hayatta büyükçe bir yer tutmasından sonra şarj kelimesi dillerden düşmemeye başladı. TDK’nın yükleme olarak tanımladığı şarj sözcüğü dilimizden neler çekti? ‘J’ harfine düşmancasına başlatılan operasyondan şarj sözcüğü nasibini aldı ve “Şarz” olarak telaffuz edilme noktasına geldi ne yalan söyleyelim çok da kötü oldu.
• MESAJ •
TDK tarafından ileti olarak Türkçeleştirilen ‘Mesaj’ sözcüğü günlük kullanımda ‘Mesaz’ şeklinde telaffuz ediliyor. Baktığınız bir sürü uyarıya rağmen karşı taraf ısrarla mesaz demeye devam ediyor siz de ileti sözcüğünü adapte etmeye çalışın.
• POĞAÇA •
İtalyanca’dan dilimize geçen poğaça kelimesi, külde pişmiş küçük hamur işi anlamına gelir. Zaman içerisinde içince peynir, kıyma vb. malzemelerin eklenmesiyle hazırlanan tuzlu çöreğe verilen isimdir. Yemesi bir o kadar lezzetli olan poğaça kelimesinin ‘Pohaça, pohoça, boğaça, poğça’ versiyonlarını duyduysanız çayınızı alın ve oradan sakince uzaklaşın.
• EŞOFMAN •
Eşofman, spor çalışmalarında giyilen pamuklu veya sentetik kumaştan yapılmış iki parçalı giysi için kullanılır. Bu kelime için ‘Eşortman’ hatta ‘Aşofman’ bile diyenlere rastlayabilirsiniz. Siz ‘Sağlam kafa sağlam vücutta bulunur’ diyerek eşofmanlarınızı giyin ve sporunuzu yapın.
• KAHVE •
‘Bu kadar da olmaz’ dediğinizi duyar gibiyiz ama ne yazık ki bu kelime de telaffuz kurbanlarından nasibini aldı. Türk kahvesinin köpüğünü kaçırtacak şekilde bu kelimeyi ‘Kayfe’ şeklinde söylenlerin sayısı azımsanmayacak derecede...
• ŞOFÖR •
Şoför, sürücü ve mesleği araba kullanmak olan kişiler için kullanılan bir kelimedir. Şoför kelimesi günlük kullanımda ne yazık ki ‘Şöför’ olarak telaffuz edilmektedir. Üstelik işin kötü tarafı bu kelime hem yanlış telaffuz edilir hem de yanlış yazılır.
• SANDVİÇ •
İki ince ekmek dilimi arasına çeşitli malzemelerin konulmasıyla hazırlanan yiyecektir. Bu kelime “Sandaviç, sandöviç, sandiviç, sandeviç” olarak telaffuz edilebilir. İngilizce’de Türkçe’ye geçen bu kelime için biraz daha tolerans tanıyabiliriz sanıyorum ki...
• TENEFFÜS •
Teneffüs kelimesi TDK’ya göre, ‘Solunum, temiz hava almak veya dinlenmek için verilen arayı’ şeklinde tanımlanır. Öğrencilik yıllarında dört gözle beklenen teneffüs kelimesi genellikle ‘Tenefüs’ şeklinde söylenir.
• TELAFFUZ •
Listemizde yer alan her madde için telaffuz kelimesini bir kez de olsa kullandık sanırım. Bu yüzden bu kelimeye özel bir madde eklemek boynumuzun borcu oldu. TDK tarafından söyleyiş olarak tanımlanan telaffuz kelimesi, ‘Telafuz, telefuz’ olarak söylenir.
• YANLIŞ •
Türkçe’de yanlış kelimesi hem telaffuz olarak hem de yazım olarak üzerinde hata yapılan bir sözcüktür. Üstelik çoğu kişi de bu kelimenin doğru yazımına yüzlerce sitede denk gelmiştir. ‘Yanlış’ olarak yazılan kelime ne yazık ‘Yalnış’ olarak telaffuz edilir.
